सार्वजनिक प्रशासनका उदेस्यहरु

सार्वजनिक प्रशासनको उदेस्यले मुलुककै सर्वांगीण विकासको अवधारणालाई समेटेको हुन्छ | यसले समग्र रास्ट्रको उदेस्यलाई समेटेको हुन्छ | सामान्यत: सुरक्षा र नियमन, स्थिरिकरण, पुनर्वितरण र जनकल्याण सार्वजनिक प्रशासनका आधारभूत उदेस्यहरु हुन् तर बृहत रुपमा भन्नुपर्दा सार्वजनिक प्रशासनका उदेस्यलाई निम्नअनुसार उल्लेख गर्न सकिन्छ |

=======================================

[१] राजनीतिक उदेस्य

[२] आर्थिक उदेस्य

[३] सामाजिक उदेस्य

[४] अन्य विविध उदेस्य

===================================

[१] राजनीतिक उदेस्य:

परिवर्तित लोकतान्त्रिक राज्य व्यवस्थाको अभिब्रिद्दी गर्दै सम्पूर्ण परिवर्तनलाई सस्थागत गर्ने कार्य राजनीतिक उदेस्यअन्तर्गत पर्दछन, यसअन्तर्गत:

  v  समाजमा शान्ति सुव्यवस्था कायम गर्ने,

  v  मानवअधिकारको संरक्षण र सम्बर्धन गर्ने,

  v  लोकतान्त्रिक उपलब्धिको उपभोग गर्न सक्ने व्यवस्था मिलाउने,

  v  खुला समाजमा आधारित लोककल्याणकारी व्यवस्थाको अभिब्रिद्दी,

  v  जनताको जिउ, धन र स्वतन्त्रताको संरक्षण गर्ने,

  v  स्वायत्त शासनको माध्यमबाट जनतालाई अधिकाधिक मात्रामा शासनमा सहभागिता गराउने,

  v  अन्तराष्ट्रिय जगतमा राष्ट्रिय सम्मानको अभिब्रिद्दी गर्ने |

[२] आर्थिक उदेस्य:

दिगो, समुन्नत, आत्मनिर्भरतापूर्ण र समृद्धशालि अर्थतन्त्रको स्थापना गर्नु नै सार्वजनिक प्रशासनको आर्थिक उदेस्य हो, यसअन्तर्गत:

  v  देशमा उपलब्ध आर्थिक श्रोत र साधनको आधिपत्य सिमित हुन नदिने,

  v  सामाजिक न्यायको आधारमा आर्थिक उपलब्धिको न्यायोचित वितरणको व्यवस्था मिलाउने,

  v  कुनै पनि जाति, वर्ण, लिंग, क्षेत्र, वर्ग वा अन्य व्यक्तिमाथि आर्थिक शोषण हुन नपाउने व्यवस्था   गर्ने,

  v  समाजमा आर्थिक समानता कायम गरि आर्थिक असमानता हटाउने,

  v  राष्ट्रिय अर्थतन्त्रलाई दिगो, फराकिलो रुपमा बृद्दी गर्दै स्वतन्त्र आत्मनिर्भर एवं उन्नतशील गराउने,

  v  मुलुकको तिब्रतर विकाश गरि जनताको जीवनस्तर उकास्ने,

[३] सामाजिक उदेस्य:

सार्वजनिक प्रशासनले सामाजिक क्रियाकलापमा भएका विभेदलाई अन्त्य गरि समृद्द र विकसित समाजको परिकल्पना गरेको हुन्छ, जसअन्तर्गत:

  v  सबै किसिमका आर्थिक तथा सामाजिक असमानता हटाउने,

  v  विभिन्न जातजाति, धर्म, भाषाभाषी, वर्ण, समुदाय र सम्प्रदाय बीच सामन्जस्य स्थापना गर्ने,

  v  न्याय र नैतिकतामा आधारित स्वास्थ्य सामाजिक जीवनको स्थापना र विकास गर्ने,

  v  राष्ट्रिय एकतालाई सुद्रीढ गर्ने

  v  सामाजिक अपांग, अशक्त, असहाय, वृद्ध, पिछडिएका जाति, जनजाति जस्ता वर्ग र समुदायको     कल्याण गर्ने कार्यक्रम संचालन गर्ने |

[४] अन्य विविध उदेस्य:

सार्वजनिक प्रशासनका उदेस्य भन्नु नै राज्य वा सरकारका उदेस्य हुन् | त्यसैले राजनीतिक, आर्थिक तथा सामाजिक उदेश्यका अतिरिक्त यसका अन्य उदेस्य पनि रहेका छन् | जसअन्तर्गत:

v  गरिबी, असमानता, बेरोजगारी, भेदभाव हटाउने

v  वातावरणको दिगो विकास गर्ने

v  मुलुकको भौगोलिक एवं क्षेत्रीय विकासमा सन्तुलन कायम गर्ने

v  राष्ट्रिय-अन्तराष्ट्रिय स्तरमा सम्बन्ध कायम गर्ने

v  कानुनि राज्यको स्थापना गर्ने

v  जनताको शिक्षा, स्वास्थ्य, आवास, रोजगारी जस्ता आधारभूत आवस्यकता परिपूर्ति गर्ने

v  बालमैत्री, अपांगमैत्री, बृद्धबृद्धामैत्री वातावरणको सिर्जना गर्ने

v  निष्पक्ष, पारदर्शी सेवा प्रणालीको विकास गर्ने